متن فوق مربوط به مصاحبه حجه الاسلام مهدوی از سخرانان هیئت پیرامون آسیب شناسی مداحی می باشد که در سایت شمسه درج شده است .

سوال) چند وقتي است بحث مداحي و عزاداري و آفت‌هاي آن خيلي مطرح مي‌شود، تا جايي كه رهبر انقلاب هم در اين باره در جمع مداحان صحبت نمودند، اهميت و حساسيت اين موضوع به چه دليل است؟

* هميشه شيطان و ايادي آن به سراغ جاهايي مي‌روند كه پر اثر است، سراغ جاهاي كم اثر و يا بي‌اثر نمي‌روند. امام مي‌فرمايند هرچه داريم از محرم و صفر داريم، امروز دارايي اصلي ما نه انرژي هسته‌ايست و نه سلولهاي بنيادي،‌ بلكه دلدادگي جامعه و جوانان ما به اهل‌بيت است، مطمئن باشيد همانگونه كه دشمن براي گرفتن تكنولوژي هسته‌اي از دست ما نقشه مي‌كشد، صدها برابر براي اصلي‌ترين دارايي ما برنامه‌ريزي مي‌كند.

آنها به اين نتيجه رسيده‌اند كه تنها فرهنگي كه مي‌تواند جلوي آنها بايستد به قول خودشان اسلام آيت الله خميني است.

 چند وقت پيش گزارشي ديدم از يك دكتر جامعه‌شناس يهودي كه 9 سال بعد از انقلاب در ايران بوده تا منفذهاي نفوذ به هويت ايراني را بررسي كند. وي سه عامل اصلي فرهنگي ما را «فرهنگ عزاداري امام حسين»، «انتظار و مهدويت» و «عرفان خاص شيعي» ارزيابي مي‌كند. در مورد تك‌تك اين موارد توضيح مي‌دهد؛

در مورد عزاداري امام حسين مي‌گويد ويژگي اصلي اين مراسم غيردولتي و كاملا مردمي بودن آن است و تمام هزينه آن از خود مردم تامين مي‌شود، حتي عده‌اي هستند كه ماليات شرعي(خمس) خود را نمي‌دهند اما براي اين مراسم نذر مي‌كنند. او مي‌گويد در اين مجالس معمولا يك نفر براي آنها دستورات ديني را بيان مي‌كند. يك انديشمند هم فلسفه قيام و شهادت امامشان را با توجه به مسائل روز براي آنها بيان مي‌كند. بعد هم يك خواننده ـ به تعبير او ـ با اشعار حماسي احساسات مردم را به انديشه‌هايي كه فراگرفته‌اند پيوند مي‌زند.

قضيه مفصل است اما خلاصه مي‌گويم اين جامعه‌شناس يهودي در نهايت مي‌گويد ما با توجه به ويژگي غيردولتي اين برنامه نمي‌توانيم جلوي آن را بگيريم، بلكه بايد با مدل جديدي آنها را ترويج كنيم و پيشنهاد مي‌دهد كه قالب‌هاي هيات‌ها را بزرگ كنيم تا آنها فكر كنند خيلي براي امامشان ابراز ارادت كرده‌اند، اما در واقع كاري نكرده‌باشند، به جاي اينكه چهار نفر در گوشه اتاقي مجلسي تشكيل دهند و در آن مجلس چهار نفر شهادت طلب تربيت شوند، جلسه‌اي با چهارهزار جوان تشكيل دهند اما يك نفر ظلم ستيز هم از آن مجلس درنيايد، فقط عشق و حال باشد.

براي رسيدن به اين هدف هم مي‌گويد بايد به دنبال جواناني باشيم كه طالب شهرت هستند؛ روي اشعار و آهنگ‌هاي آن كار كنيم و حتي الامكان جلسات آنها را از عالمان و انديشمندان خالي كنيم و با واسطه از آنان حمايت مالي كنيم. در نتيجه در نسلهاي آينده جواناني خواهيم داشت كه خيال مي‌كنند مانند پدرانشان خيلي حسيني هستند، اما حسيني واقعي نيستند، ظلم ستيز نيستند...

چند سال است كه خيلي‌ها تذكر مي‌دهند، اما با كسي گوش نمي‌دهد، تا جايي كه رهبر انقلاب مجبور شدند مداحان را جمع كردند و بعد از تمجيد از ذاكران مخلص و بامعرفت، با ذكر مصاديق انحراف به شدت به آنها توپيدند تا جايي كه صداوسيما مجبور شد نزديك به 40 دقيقه از اين سخنان را سانسور كند.

سوال) به نظر شما آيا در مجالس امام حسين مداحي و عزاداري اصل است يا ذكر معارف؛ گويا از قديم ‌الايام اين بحث وجود داشته‌است به طوري كه شهيد مطهري هم از آن به عنوان دعواي منبري و روضه‌خوان ...

* اصل به اين معنايي كه شما مي‌گوييد نداريم، همه اين‌ها در دستگاه امام حسين جايگاه خود را دارد، اگر مداحي و ابراز احساسات نباشد مي‌شود همايش و كنفرانس كه خود شهيد مطهري هم اين را نفي مي‌كنند؛ و اگر ذكر معارف اهل بيت نباشد تبديل به يك محل تخليه احساسات صرف مي‌شود يعني هر دو در كنار هم مهم است و بايد همديگر را همپوشاني كنند نه اينكه همديگر را خنثي كنند.

سوال) برخي جوانان با اين شيوه‌هاي جديد مداحي انس گرفته‌اند، CD و كاستهاي آنها به سرعت در ميان آنها پخش مي‌شود. حتي بعضي‌ها كه به ظاهر ارتباط زيادي با اهل بيت ندارند به اين مداحي‌ها جذب شده‌اند. يعني در مجموع اين نوع مداحي توانسته با جوانان ارتباط بيشتري برقرار كند پس چرا ...

* منظور شما را فهميدم، عده‌اي با اين مداحي‌ها ارتباط برقرار كرده‌اند اما ما بايد مرز بين ابتذال و تنوع را مشخص كنيم. ما قايل به اين نيستيم كه هدف، وسيله را توجيه مي‌كند. هدف از مجالس امام حسين، ياد حضرت است و آن هم اگر اثري داشته باشد همان اثر اجتماعي است يعني امر به معروف و نهي از منكر، يعني ظلم‌ستيزي.

ابزاري كه به هدف و مقصد نرساند و به جاي آن جوان را به يك خلسه، به يك حال ببرد كه وسيله نيست. هيچكس با تنوع و زيبايي مخالف نيست اما با وسيله‌اي كه در جهت هدف باشد.

بخشي از اين گونه وسايل حرام شرعي است، لحن، شعر و آوازش حرام بيّن است. بخشي ديگر هم گرته‌برداري از بيگانگان است، يعني همان شعري كه فلان مداح خوانده، همان آهنگ را هم ابي خوانده، خانم فلان هم خوانده ... اين‌ها دقيقا وهن اهل‌بيت است، من با چشمان خودم ديدم و با گوش خود شنيدم كه طرف در پاساژ قدس قم مي‌گويد: «آقا شو هلالي دارين؟ اكسيژن ذاكر دارين!؟»

اينها اهانت به اهل‌بيت است، يك روپوشي به نام امام حسين روي حرام گذاشته‌ايم تا كسي جرات مخالفت نكند و هركس مخالفت كرد مي‌گويند با عزاداري امام حسين مخالف است.

س) بعضي‌ها معتقدند در دستگاه‌ امام حسين قضيه كمي متفاوت است، اهل‌بيت به اين دستگاه از زاويه ديگري نگاه مي‌كنند. به عنوان مثال آسيب رساندن عمدي به بدن حرام است،‌ اما در مورد امام حسين سينه‌زني و زنجيرزني با اين كه آسيب رساندن به بدن است را خيلي‌‌ها بدون اشكال دانسته‌اند، حتي تا آنجا كه من مي‌دانم عده‌اي قمه‌زدن را به خاطر آسيب‌‌رساندن به بدن حرام نمي‌دانند، بلكه تنها به اين خاطر آن را حرام مي‌دانند كه در ديد بيگانگان وهن اسلام مي‌شود.

* اين كه مي‌گوييد دستگاه امام دستگاه خاصي است اگر به اين مفهوم است كه سفينه امام حسين وسيع‌تر و سريع‌تر است، بله درست است اما در دستگاه امام حسين اين بندگي خداست كه با ارزش شده است، بنابراين نمي‌شود با كاري كه موجب سخط الهي است به خدا نزديك شد.

آن چيزي كه در مورد آسيب رساندن به بدن فرموديد هم در محدوده اجتهادي است، اين كه آيت الله الف مي‌گويند زنجير زدن اشكال ندارد به خاطر اين استدلال عوامانه نيست كه دستگاه امام حسين متفاوت است بلكه او كار علمي كرده است، آنجا مثلا بحث اين است كه اگر شور و نشاط مراسم احتياج به يك عمليات فيزيكي دارد و حفظ آن باعث حفظ اسلام مي‌شود چون ارزش آن خيلي بيشتر از سرخ شدن سينه من است بنابراين چنين حكمي‌ مي‌دهند...

سوال) پس اگر ما همين استدلال شما را تعميم دهيم و بگوييم براي حفظ اسلام و جذب جوانان،  از سبكهاي جديد استفاده كنيم چه اشكالي پيش مي‌آيد؟

* بنده همين را عرض كردم، اين يك كار اجتهادي است، كار من و شما و ديگري نيست كه اين را تعميم دهد يا تخصيص بزند. اين يك كار فني است، مجتهد كار فقهي كرده است، كار مداح و سينه‌زن و بنده و شما اين است كه مقلد باشيم. من بايد به حكم مرجع خودم مراجعه كنم و شما هم به حكم مرجع خودتان.

البته در مورد مسائلي كه مربوط به كل جامعه اسلامي است حرف مجتهد هم حجت نيست، اينجا حاكم اسلامي است كه تشخيص مي‌دهد. اگر روزي تشخيص دهد كه سينه‌زني هم باعث وهن اسلام مي‌شود، آن روز هركسي مسلمان است بايد آن را ترك كند. امام روزي كه تشخيص دادند كه به شيعه اهانت مي‌شود حج كه واجب مسلم اسلام است را تعطيل كردند، اين حق را اسلام به او داده است.

سوال) به عنوان آخرين نكته اگر صحبتي داريد بفرماييد؟

* به نظر من هيچكس در اين دستگاه حق ندارد عايق باشد، همه بايد رسانا باشيم، چه سخنران، چه مداح و چه هركس ديگر. همه بايد مخاطب را به امام حسين وصل كنيم.

نبايد كسي خودش مطرح باشد، اينكه بيايند عكس و پوستر چاپ كنند از يك مداح و بخواهند الگوي يك جوان بشود و در زندگي از او الگو بگيرد، اين صددرصد اشتباه است، هركسي اين كار را مي‌كند خيانت مي‌كند.

دوم اينكه هر مجموعه‌اي كه از روحاني خالي شود خيلي آماده‌است كه انحراف در آن ايجاد شود؛

و در نهايت اينكه بايد به جاي نگاه آسيب‌شناسانه، بيشتر نگاه توليدي داشته باشيم، بالاخره پدران ما هيات عزاداري، دسته، علم و كتل و ... را راه انداختند براي حفظ اين مجموعه؛ ما بايد ببينيم خودمان چه عرضه‌اي داريم، فقط بايد مواظب باشيم كه

اولا مجالسمان نه به كنفرانس تبديل شوند و نه به شو؛ و ثانيا به ذائقه نسل جديد مناسب بيايد.

برای در یافت فایل PdFاین مطلب اینجا کلیک کنید.